“ผึ้ง ตัวต่อ แตน” เป็นสัตว์มีพิษชนิดแมลง รูปร่างขนาดเล็กมาก แต่มันสามารถทำอันตรายให้กับคนได้ เพราะสัตว์ชนิดนี้จะใช้เหล็กในแหลมคมทิ่มเข้าไปชั้นผิวหนังของเราทำให้เกิดอาการปวดร้อน หรือคันบริเวณที่โดนต่อย บางคนก็มีอาการแพ้เป็นตุ่มบวมขึ้น เช่น เป็นตุ่มสีแดงๆ หากเราบังเอิญโดนผึ้งต่อย ตัวต่อหรือแตนต่อย ให้ปฐมพยาบาลทันที จากนั้นไปพบแพทย์ที่ใกล้ที่สุด มิเช่นนั้นอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
ทั้งนี้อาการแพ้ตัวต่อ แตน ผึ้งต่อยของแต่ละคนต่างกันไป บางรายก็มีอาการบวมเพียงเล็กน้อย แต่บางรายก็เกิด ภูมิแพ้รุนแรงเฉียบพลัน (Anaphylaxis) คือ อาการภูมิแพ้ที่มีปฏิกิริยารุนแรง เมื่อร่างกายถูกแมลงกัดต่อย หรือสารอื่น ๆ เนื่องจากระบบภูมิต้านทานขอร่างกายไวต่อสารกระตุ้นมากกว่าคนปกติ และเป็นอันตรายถึงชีวิต ภาวะนี้ถือเป็นภาวะฉุกเฉิน จำเป็นต้องได้รับการรักษาให้เร็วที่สุด
บทความที่น่าสนใจ : วิธีแก้โรคภูมิแพ้-แพ้อากาศ
เนื่องจากแมลงบางชนิดมีเหล็กใน และเป็นอันตรายหากไม่รีบทำการรักษา เพราะภายในเหล็กของแมลงเหล่านี้จะมีพิษที่มีฤทธิ์เป็นกรด ทำให้ผู้ที่โดนผึ้ง แตน ตัวต่อต่อย มีอาการบวม แดง คันบริเวณที่โดนต่อย ซึ่งเราสามารถใช้วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นได้ เพื่อช่วยลดปริมาณพิษให้น้อยลง
เป็นหัวใจสำคัญของการปฐมพยาบาล หากถูกแมลงกัดต่อย พยายามเอาเหล็กในออกให้หมด เพียงใช้ลูกกุญแจเป็นตัวช่วย กดลงไปบริเวณรอยที่ถูกต่อย เหล็กในจะโผล่ขึ้นมา จากนั้นให้ใช้แหนบคีบเหล็กในออก
เมื่อคีบเหล็กในออกแล้ว ให้ล้างทำความสะอาดบริเวณที่โดนผึ้งต่อย แตนหรือต่อต่อย ด้วยน้ำสบู่และน้ำสะอาด เพื่อชำระสิ่งสกปรกบริเวณที่ถูกต่อย
หลังจากนั้นให้ใช้ผ้าเย็น หรือเจลเย็นวางประคบในบริเวณที่ถูกผึ้งต่อย สามารถประคบเย็นนานประมาณ 10 นาที ถือเป็นวิธีลดอาการบวมที่เกิดขึ้นไม่นาน จะช่วยบรรเทาอาการปวดได้
บทความที่น่าสนใจ : รอยช้ำดำเขียวต้องประคบร้อนหรือเย็น?
เบื้องต้นสามารถใช้ยาพาราเซตามอล บรรเทาอาการปวดได้ สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาแต่ควรได้รับคำแนะนำที่ถูกต้องด้วย ไม่ควรใช้ยาแอสไพรินสำหรับผู้ป่วยที่มีอายุต่ำกว่า 19 ปีเด็ดขาด หรือถ้าผู้ป่วยมีอาการแพ้ สามารถรับประทานยาแก้แพ้กลุ่ม antihistamine เพื่อบรรเทาอาการแพ้เบื้องต้นได้
* ข้อควรระวัง : สำหรับยาแก้ปวด หรือยาแก้แพ้ควรใช้เหมาะสมกับผู้ป่วย และใช้ยาในปริมาณที่เหมาะสม
แล้วไม่ควรเกาหรือแกะบริเวณที่ถูกสัตว์มีพิษต่อย ยิ่งทำให้อาการแย่ลง และเสี่ยงติดเชื้อได้ง่าย ดังนั้นหากปฐมพยาบาลเบื้องต้นเสร็จแล้ว ควรหลีกเลี่ยงสัมผัสแผลให้ได้มากที่สุด
หากสังเกตว่าอาการยังไม่ทุเลาลง หรือมีอาการแพ้รุนแรงขึ้น เช่น ปวดบวมแดงไม่ยุบภายใน 6 ชั่วโมง ปากบวม คอบวม หรือหายใจติดขัด ให้นำตัวผู้ป่วยส่งโรงพบาบาลที่ใกล้ที่สุด เพื่อทำการรักษาทันที
หากโดนแมลงกัดต่อย ให้ปฐมพยาบาลเบื้องต้นตามนี้ก่อน ถือเป็นวิธีลดอาการบวมและอาการแพ้รุนแรงที่อาจเกิดขึ้น นอกจากนี้เราควรรู้จักป้องกันตัวเองด้วย เช่นไม่เข้าใกล้บริเวรที่มีแมลงมีพิษ หากอยู่ใกล้พื้นที่นั้นก็ควรสวมเสื้อผ้าชิด พยายามปิดมิดชิดให้มากที่สุด แล้วเราควรวิ่งหนีห่างจากรังให้มากที่สุด และควรใช้ผ้าคลุมศีรษะเพื่อป้องกันไม่ให้ตัวแมลงติดเข้าไปอยู่ในผม แต่ถ้าใครที่มีอาการแพ้รุนแรงควรไปพบแพทย์อย่างโดยเร็ว
รู้แบบนี้แล้ว! ทำประกันสุขภาพ ที่ bolttech.co.th ให้คุ้มครองค่ารักษาพยาบาลดีกว่า กรณีถูกสัตว์พิษกัดต่อย มีอาการแพ้ ประกันสุขภาพก็ช่วยดูแล สามารถเข้ารับการรักษาตัวในเครือโรงพยาบาล โดยไม่ต้องสำรองจ่าย!
หรือซื้อประกันอุบัติเหตุ(PA) ให้คุ้มครองค่ารักษาจากอุบัติเหตุที่ไม่คาดฝัน พร้อมแผนชดเชยกรณีนอนในรพ. ทั้งสะดวกสบาย อุ่นใจตลอดการรักษา