“ไม่ว่าจะสูงงง แค่ไหนก็ไปถึง” เพนกวินแฟรงค์ขอร้องเพลงเกริ่นเข้าเรื่องก่อนเลยครับ เพราะทิเบต เนปาล ภูฏาน หรือ เลห์ ลาดัก คือเป้าหมายของนักท่องเที่ยวที่ต้องการสัมผัสบรรยากาศ “หลังคาโลก” ด้วยความสูงสามพันเมตรจากน้ำทะเล บรรยากาศที่สวยงามทั้งธรรมชาติและวัฒนธรรม ทำให้ทุกปี มีนักท่องเที่ยวมากมายเตรียมแพ็คกระเป๋า ออกเดินทางไปท่องเที่ยวยังประเทศเหล่านี้ แต่ระวังนะครับ! เตรียมสัมภาระอย่างเดียวอาจไม่พอ เพราะการขึ้นที่สูงนั้นอาจทำให้คุณต้องเจอกับ โรคแพ้ที่สูง (Altitude Sickness) อาการป่วยที่อาจทำให้ทริปหลังคาโลกของคุณต้องจบเร็วกว่าที่กำหนดก็เป็นได้
โรคแพ้ที่สูง (Altitude sickness บางครั้งเรียกว่า moutain sickness) คือกลุ่มของอาการเจ็บป่วยที่เกิดเวลาเราขึ้นไปยังพื้นที่สูงมากๆ เนื่องจากพื้นที่สูงนั้น มีระดับอ็อกซิเจนและความกดอากาศต่ำกว่าปกติ นอกจากนั้นยังมีไอน้ำหนาแน่น และเมื่อร่างกายปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนไปไม่ทัน ระบบภายในร่างกายจึงทำงานผิดปกติจนเกิดอาการเจ็บป่วยต่างๆ ขึ้น ซึ่งมีตั้งแต่ระดับเบาๆ แค่ร่างกายอ่อนเพลีย ไปจนถึงขั้นร้ายแรงถีงแก่ชีวิตเลย
ทั่วไปแล้ว โรคกลัวที่สูงนี้มักจะเกิดขึ้น เมื่อเราขึ้นไปบนที่สูงกว่า 2,500 กิโลเมตร แต่ต้องย้ำก่อนนะครับ ว่าอาการที่เกิดขึ้นนั้นขึ้นอยู่กับสุขภาพของคนที่ขึ้นไปด้วย หากมีโรคประจำตัวหรือร่างกายไม่ฟิตพอ แม้ขึ้นไปไม่ถึงก็อาจเกิดอาการได้ แต่ไม่ว่าจะเป็น ทิเบต เนปาล ภูฏาน หรือประเทศท่องเที่ยวอื่นๆ ที่ขึ้นชื่อเรื่องความสูง ส่วนมากก็สูงเกิน 2,500 กิโลเมตรทั้งนั้น ดังนั้น เตรียมตัวให้พร้อมก่อนออกเดินทางด้วยนะครับ
โรคนี้เกิดจากร่างกายปรับตัวไม่ได้ ทำให้แม้ชื่อว่าโรคแพ้ที่สูง แต่คนพื้นที่สูงมักไม่เป็น คนเป็น คือคนที่อยู่ในพื้นที่ราบทั่วไปอย่างเราๆ นี่แหละครับ ดังนั้น กลุ่มเสี่ยงคือ นักท่องเที่ยว ที่ต้องการไปเที่ยวประเทศที่อยู่บนที่สูงอย่าง ประเทศทิเบต เนปาล หรือประเทศภูฏานนั่นเอง
และนักท่องเที่ยวที่ว่า หมายถึง นักท่องเที่ยวทุกคน เลยนะครับ เพราะโรคแพ้ที่สูงนี้สามารถเกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย ร่างกายแข็งแรงแค่ไหนก็สามารถเป็นได้ (แต่อาจจะยากกว่าคนอื่นนิดหน่อย)
โดยนอกจากโรคแพ้ทีสูงแล้ว ประเทศบนที่สูงยังมีอากาศค่อนข้างหนาวเย็น รวมถึงการเดินทางจะวิบากอยู่พอสมควร ดังนั้นหากใครจะไปท่องเที่ยวเพนกวิน Frank ขอแนะนำให้ซื้อ ประกันการเดินทาง ใว้ จะอุ่นใจกว่านะครับ
โรคแพ้ที่สูง จะปรากฎอาการชัดเจนขึ้นเมื่อผ่านไป 6 - 10 ชั่วโมง หลังจากอยู่บนที่สูง และค่อยๆ เบาลงหรืออาจหนักขึ้นก็ได้ เนื่องจากโรคแพ้ที่สูงเกิดจากระบบภายในร่างกายทำงานผิดปกติ ตั้งแต่ระบบไหลเวียนเลือด ระบบประสาท หรือระบบทางเดินหายใจ ทำให้โรคแพ้ที่สูง แสดงอาการออกมาหลากหลายแบบ โดยสามารถแบ่งได้ตามระดับความรุนแรงได้ดังนี้ครับ
อาการเบื้องต้นของโรคแพ้ที่สูงคือ อาการปวดหัว ซึ่งเกิดจากความกดอากาศที่เปลี่ยนไป โดยมักเกิดขึ้นควบคู่กับอาการป่วยอื่นๆ ตามระบบการทำงานภายในของร่างกาย เช่น อาเจียน ไม่อยากอาหาร ไม่สามารถควบคุมการผายลมได้ เมื่อยล้า วิงเวียน ชาตามอวัยวะต่างๆ ตัวบวม ชีพจรเต้นเร็ว และบางรายมีเลือดกำเดาออกด้วย
วิธีรักษาสำหรับใครที่มีอาการเบื้องต้นของโรคแพ้ที่สูงนะครับ คือการ “พักผ่อน” โดยต้องหยุดกิจกรรมทุกอย่างเพื่อนั่งหรือนอนพัก เมื่อร่างกายปรับตัวได้ อาการต่างๆ จะค่อยๆ ดีขึ้น โดยทั่วไปแล้วอาการทุกอย่างจะหายไปภายในหนึ่งถึงสองวัน หากใครที่มีอาการต่อเนื่องแนะนำให้รีบไปหาหมอโดยทันที
อาการขั้นรุนแรงของโรคแพ้ที่สูงเกิดได้สองแบบ คือ ปอดบวมน้ำ เกิดจากมีน้ำไหลซึมเข้าเนื้อเยื่อปอดจนเกิดน้ำคั่งในปอด สาเหตุมาจากบนที่สูงนั้นมีไอน้ำหนาแน่น เมื่อหายใจเข้า ไอน้ำในอากาศก็เข้าไปด้วย ซึ่งอาการของปอดบวดน้ำนี้จะมีตั้งแต่ เหนื่อยหอบง่าย หายใจผิดปกติ มีไข้สูง เส้นเลือดดำที่คอโป่งชัดเจน และอีกแบบ คือ สมองบวม เกิดจากมีของเหลวส่วนเกินสะสมในสมองจนทำให้สมองบวมขึ้น จนไปดันกะโหลกศรีษะ ทำให้มีอาการปวดหัวอย่างรุนแรง ทรงตัวลำบาก อาเจียน ไปจนถึงขั้นหมดสติ
อาการขั้นรุนแรงของโรคแพ้ที่สูงนี้อันตรายมาก หากผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาอย่างทันเวลาอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้ หากใครรู้ตัวว่าเริ่มมีอาการดังกล่าว ให้รีบพบแพทย์และลงสู่พื้นที่ต่ำกว่าให้เร็วที่สุด
หากคุณซื้อประกันการเดินทางติดตัวไปด้วย ก็จะได้ความคุ้มครองค่ารักษาพยาบาล ช่วยเรื่องค่าใช้จ่ายได้เป็นอย่างดีล่ะครับ
เมื่อโรคนี้เกิดจากการที่ร่างกายปรับตัวไม่ได้ ดังนั้นวิธีป้องกันก็คือ ปรับร่างกายให้เข้ากับสภาพแวดล้อม โดยการปรับการหายใจให้ลึกขึ้น ไม่ดื่มแอลกอฮอล์ และหมั่นดื่มน้ำอย่างสม่ำเสมอตลอดทั้งวัน แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ เมื่อเกิดอาการขึ้นไม่ว่าจะหนักหรือเบา ให้รีบไปหาหมอเพื่อรักษาอาการโดยด่วนนะครับ
สำหรับนักท่องเที่ยว การได้เที่ยวตามที่ตัวเองตั้งใจได้อย่างราบรื่นตลอดทั้งทริปคงทำให้มีความสุขมากๆ และคงไม่มีใครอยากเจ็บป่วยกลางทางหรอกเนอะ ดังนั้น ก่อนจะออกท่องเที่ยว ก็วางแผน เตรียมตัวให้พร้อม และอย่าลืมซื้อประกันการเดินทางไว้ด้วยนะครับ เมื่อเกิดปัญหา เพนกวิน Frank จะบินไปช่วยเหลือคุณได้ จะไปในทันใด จะไปยืนเคียงข้างเธอ~
เชื่อมต่อ กับพวกเรา
